رمزگشایی از رشد پنهانی نرخ نیما و اثرات شگرف آن بر بازار ارز
به گزارش نبض بازار،از ابتدای سال جاری، نرخ ارز نیمایی که به‌نوعی نرخ رسمی ارز در اقتصاد ایران محسوب می‌شود در مسیری صعودی قرار گرفته است.
این رشد خزنده که از زمستان سال گذشته سرعت گرفته، اکنون نرخ نیما را به ۴۴۶۰۰ تومان رسانده است. در این خبر به بررسی این روند صعودی و تأثیرات احتمالی آن بر اقتصاد و بازارهای مالی ایران خواهیم پرداخت.
نرخ نیما و نظام چندنرخی ارز: رانت یا ضرورت؟
نرخ نیما به‌عنوان یکی از ارزهای رسمی کشور در بازارهای مالی و اقتصادی ایران نقش مهمی ایفا می‌کند. اما نظام چندنرخی ارز همواره محل بحث و جدل بوده است.
مخالفان این نظام، به اختلاف قیمت بین نرخ نیما و نرخ آزاد اشاره می‌کنند که می‌تواند منجر به ایجاد رانت شود.
این گروه معتقدند که کسانی که به ارز نیمایی دسترسی دارند، از این تفاوت قیمت سود می‌برند و این موضوع باعث نابرابری اقتصادی می‌شود.
اما در مقابل، گروهی از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که یکسان‌سازی نرخ ارز می‌تواند تورم را افزایش دهد.
آنها هشدار می‌دهند که چنین اقدامی ممکن است منجر به تسریع در افزایش نرخ ارز غیررسمی شود که در نهایت تأثیر منفی بر اقتصاد کشور خواهد داشت.
افزایش نرخ نیما: تورم یا تثبیت بازار؟
افزایش نرخ نیما، در وهله اول به معنای گران‌تر شدن واردات است. بخش قابل‌توجهی از واردات کشور شامل مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای تولید است.
با افزایش نرخ نیما، قیمت این کالاها نیز افزایش می‌یابد و به‌تبع آن، قیمت محصولات تولید داخل نیز صعودی خواهد شد.
این افزایش قیمت‌ها می‌تواند فشار بیشتری بر مصرف‌کنندگان وارد کند و تورم را تشدید نماید.
انتقادهای کارشناسان از سیاست‌های ارزی بانک مرکزی
حسین صمصامی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در یادداشتی به شدت از سیاست‌های ارزی بانک مرکزی انتقاد کرده است.
او معتقد است که انتقال ۴۸۵ قلم کالا از شمول ارز ۲۸۵۰۰ به تالار دوم نیما و افزایش نرخ نیمایی، باعث افزایش قیمت این کالاها خواهد شد و تأثیر مستقیم بر سفره مردم و سرمایه‌های اجتماعی انقلاب خواهد داشت.
در همین راستا، علی‌نقی مشایخی، اقتصاددان و استاد بازنشسته دانشگاه شریف، به پیامدهای منفی نظام چندنرخی ارز اشاره کرده و می‌گوید که این سیستم به‌طور بالقوه باعث ایجاد رانت و نابرابری اقتصادی می‌شود.
او بر این باور است که ارز ترجیحی به‌طور مؤثر به دست مصرف‌کنندگان نهایی نمی‌رسد و در نهایت، کالاهایی که با ارز نیما وارد شده‌اند، با قیمت‌های بازار آزاد به فروش می‌رسند.
آینده نرخ نیما: به کجا خواهیم رسید؟
رشد نرخ نیما به ۴۴۶۰۰ تومان نشان می‌دهد که سیاست‌گذاران به‌دنبال نزدیک کردن نرخ رسمی به نرخ آزاد هستند.
اما این اقدام چه پیامدهایی برای اقتصاد ایران خواهد داشت؟ آیا می‌توانیم شاهد تثبیت بازار ارز و کاهش تورم باشیم یا اینکه این رشد خزنده نرخ نیما باعث افزایش فشار بر مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان خواهد شد؟
در نهایت، باید دید که سیاست‌های ارزی بانک مرکزی چگونه بر بازار تأثیر خواهد گذاشت و آیا این سیاست‌ها قادر خواهند بود تا تعادل موردنیاز را در بازار ارز ایران ایجاد کنند یا نه.
منبع:تسنیم
